શ્રીવલ્લભ ગોશાલામાં કુલ ૧૨ ખિરકનું નિર્માણ થયું છે, જેમાં ગુજરાતની વિશ્વ પ્રસિદ્ધ ગીર નસલની ગોમાતા આનંદપૂર્વક બિરાજે છે. ગોમાતા ઈચ્છે ત્યારે ભોજન અને જલ ગ્રહણ કરી શકે એ માટે ગોખિરકની અંદર અને બહાર બંને જગ્યાએ ગોમાતા માટે જલાશય અને ગમાણનું બાંધકામ થયું છે.

દિવસ દરમિયાન ગોમાતા સૂર્યસ્નાન કરી તાપ મેળવી શકે અને તેમનામાં રહેલ સૂર્યનાડી ઉજાગર થાય એ માટે ખુલ્લી જગ્યાની વ્યવસ્થા કરવામાં આવી છે, સાથોસાથ રાત્રે હિંસક વન્યપ્રાણીઓથી રક્ષણ આપવા એક સુરક્ષિત જગ્યાનું નિર્માણ પણ થયું છે. દિવસ દરમિયાન બે થી ત્રણ વખત સમગ્ર ગોખિરક પરિસરની સફાઈ કરવામાં આવે છે, જેથી અહીં ગંદકી અને દુર્ગંધ જેવી સમસ્યા સ્હેજમાત્ર પણ ઉદ્દભવતી નથી.

 

શ્રીવલ્લભ ગોશાલામાં બળદ માટે અલગથી બળદ ઘર નિર્માણ થયું છે. જે વાછરડાઓ નંદી તરીકે ઉપયોગમાં નથી આવતા તેમને બળદ બનાવી જીવન પર્યન્ત સાચવવામાં આવે છે. આ બળદનો ઉપયોગ શ્રીવલ્લભ ગોશાલા સાથે જોડાયેલાં વિવિધ ખેતીજન્ય કામોમાં થાય છે.

ગોમાતા દ્વારા પ્રાપ્ત થતી પાંચ પવિત્ર વસ્તુઓ જેવીકે; દૂધ, દહીં, ઘી, ગોમૂત્ર અને ગોબરને પંચગવ્ય તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. પંચગવ્યમાંથી બનાવવામાં આવતી વિવિધ વસ્તુઓનો ઉપયોગ માનવજીવનમાં શારિરીક-માનસીક તંદુરસ્તી અને સાત્ત્વિકતાનું નિર્માણ કરવામાં સચોટ રીતે સહાયક બને છે.

આથી પંચગવ્યમાંથી બનતી કેટલીક ઔષધિઓ, ગોમૂત્ર અર્ક, સાત્ત્વિક દૂધ-ઘી-છાશ જેવી ખાદ્ય સામગ્રીઓ, દિયા, ધૂપસળી, ગોબરકંડા, ફીનાઇલ(ગોમૂત્ર અને લીમડાના અર્કમાંથી તૈયાર થયેલ ગોનાઇલ) ઉપરાંત ગો આધારિત ખેતી વડે ઉપજાવેલા સંપૂર્ણપણે ઓર્ગેનિક ફળ અને શાકભાજી જેવી શુદ્ધ-સાત્ત્વિક વસ્તુઓ વૈષ્ણવોને શ્રીવલ્લભ ગોશાલાના પંચગવ્ય સ્ટોર માંથી મળી રહે છે.

વૈષ્ણવ બાળક પોતાની બાલ્યાવસ્થાથી જ ગોમાતાની નજીક રહે, તેમને ઓળખે, તેમનું જતન કરવા માટે પ્રેરાય અને નિયમિતપણે પોતાના પરિવાર સાથે ગોશાલાએ આવે તે હેતુને સાર્થક કરવા શ્રીવલ્લભ ગોશાલામાં બાળકો માટે બાલ ક્રિડાંગણનું નિર્માણ થયું છે. જ્યાં અત્યાધુનિક લસરપટ્ટી, હિંચકા અને અન્ય રમત-ગમતના સાધનો બાલ ક્રિડાંગણને વધુ મનોરમ્ય બનાવી રહ્યાં છે.

અહીં એક બાલ ગોખિરક બનાવવામાં આવી છે, જ્યાં ગોમાતાના નાના વાછરડુંને બિરાજીત કરવામાં આવે છે, જેથી બાળકો તેમના પર વ્હાલ વરસાવી ગોમાતાને નજીકથી ઓળખી શકશે. બાળકના પરિવારજનો આરામથી બેસી શકે એ માટે અહીં આરામદાયક બાંકડાઓ પણ મુકવામાં આવ્યા છે.

શ્રીવલ્લભ ગોશાલામાં અલ્પાહાર ગૃહ પણ કાર્યરત છે, જ્યાં વૈષ્ણવોને શુદ્ધ અને પૌષ્ટિક અલ્પાહાર મળી રહે છે. અલ્પાહાર ગૃહની નિકટમાં બાળકોને આપણી વિસરાતી જતી રમતો રમાડવામાં આવે છે, તેમજ હવેલી સંગીત તથા ધોળ-સંકીર્તનની પ્રસ્તુતિ કરવા પ્રોત્સાહન આપી વિવિધ સાંસ્કૃતિક પ્રવૃત્તિઓ કરાવવામાં આવે છે.